استاد دانشگاه تهران:
خودپالایی طبیعت بعد از جنگ ها، چند دهه طول می كشد
حیوان خانگی بگیر: تهران- استاد دانشكده محیط زیست دانشگاه تهران با اشاره به عواقب جنگ ها كه باعث تخریب محیط زیست می شود، اظهار داشت: خودپالایی طبیعت به دنبال جنگ افروزی های بشر گاه چند دهه طول می كشد كه این وضعیت به معنای نسل كشی است.
دكتر مجید شفیع پور روز جمعه در گفت وگو با خبرنگار علمی ایرنا در مورد عواقب جنگ ها بر محیط زیست كشورها اظهار داشت: بر مبنای مشاهدات و اسناد گوناگون جنگ ها آثار تخریبی زیادی بر پیكره محیط زیست دارند كه دستكم در 5 حوزه قابل بررسی و طرح شدن است.
وی با اشاره به صدمه به تاسیسات و زیرساخت های اصلی تامین كننده نیازهای شهروندان در جنگ ها اظهار داشت: شبكه های تامین آب شرب، دفع فاضلاب و نظایر آن معمولا به علت بمباران صدمه می بینند و خساراتی برای محیط زیست و شهروندان به دنبال دارد.
رئیس موسسه تغییر اقلیم و محیط زیست دانشگاه تهران نخستین حوزه محیط زیست را كه در درگیری های مسلحانه صدمه می بیند، منابع آب برشمرد و اضافه كرد: منابع آب و تاسیسات مرتبط نقل و انتقال آب معمولا با عنایت به مواد مورد استفاده در بمب ها و موشك ها و به دنبال بمباران، آلوده می شوند كه مخاطرات زیادی را برای محیط زیست و شهروندان به دنبال دارد.
وی با اشاره به وضعیت بلند مدت مخاصمه در مناطقی از جهان همچون نوار غزه تصریح كرد: تامین آب شرب سالم در این منطقه بارها با تهدید روبرو شده و همین امر بیماری كودكان و سالمندان را به دنبال داشته است؛ چنانكه در گزارش ها و مقالات بعضی كارشناسان مستقل و منصف هم شاهد آن بوده ایم.
دكتر شفیع پور دومین گروه از پیكره محیط زیست را كه در جنگ ها صدمه می بیند، خاك دانست و اضافه كرد: عرصه های پیرامون شهرها مانند بوستان ها و عرصه های بیرونی مانند مزارع و باغات با فرود آمدن انواع تسلیحات، بمب ها و موشك ها بخصوص تسلیحاتی كه مواد شیمیایی یا اتمی مانند اورانیوم رقیق شده در آنها به كار رفته، آلوده شده و آثار آلودگی تا چند ده سال بعد در آنها باقی می ماند.
وی با تاكید بر لزوم حفظ سلامت خاك در حفاظت از محیط زیست افزود: شدت آلودگی در بعضی مناطق به اندازه ای است كه توان رویش هر نوع رُستنی را از بین می برد و عرصه خاك دیگر برای هیچ كاری اعم از زیستن، كشاورزی یا چرای دام مناسب نمی باشد.
استاد دانشكده محیط زیست دانشگاه تهران حوزه سوم را هوا دانست و اظهار داشت: در زمان درگیری نیروهای مسلح در محیط های شهری و غیرشهری، آلودگی در اثر انفجار و بروز آتش سوزی های مكرر، كیفیت هوا را می كاهد، ضمن اینكه استفاده از تسلیحات می تواند به زیرساخت هایی مانند پتروشیمی ها، تاسیسات گازرسانی و نظایر آن صدمه برساند و انتشار گازهای ناشی از مواد شیمیایی در انبار این تاسیسات هم به آلودگی بیشتر هوا منجر می گردد.
وی اظهار داشت: گروه دیگری كه در نزاع های مسلحانه صدمه می بینند پوشش های گیاهی و محیط های جنگلی به علت آتش سوزی یا در اثر برخورد موشك و بمب است.
«انتشار این مواد شیمیایی و ورود آن به ریه انسان ها و نشست روی گیاهان آثار مخربی هم برای هوا و هم برای بخش دیگر محیط زیست یعنی گیاهان و سایر موجودات زنده در اكوسیستم های مختلف دارد».
دكتر شفیع پور با اشاره به از بین رفتن عرصه های جنگلی در درگیری های مسلحانه ادامه داد: از بین رفتن اكوسیستم ها در شرایطی كه به علت آلوده شدن خاك امكان رویش مجدد آن نیست خسارت عمده ای برای محیط زیست به حساب می آید.
مشاور امور بین الملل دانشكده محیط زیست دانشگاه تهران با اشاره به قرار گرفتن منطقه غرب آسیا در نواحی خشك و نیمه خشك زمین اضافه كرد: با از بین رفتن پوشش گیاهی و جنگل ها، كانون های ریزگرد در كشورها پدید می آید؛ ضمن این كه امكان ترمیم خاك به علت آلوده شدن وجود ندارد و گاه خودپالایی طبیعت به دنبال استفاده از انواع تسلیحات شیمیایی یا اتمی چندصدسال به طول خواهد انجامید.
وی ادامه داد: افزون بر این، از بین رفتن پوشش گیاهی زندگی حیات وحش را هم تهدید می كند و به شكل دیگری به محیط زیست صدمه می رساند.
دكتر شفیع پور آلودگی محیط زیست دریایی را از دیگر عواقب جنگ ها دانست و اظهار داشت: كشیده شدن درگیری ها به مرزهای دریایی یا سواحل كشورها می تواند تعادل در محیط زیست دریایی را به هم زده و باعث آلودگی این منابع شود.
وی با اشاره به آتش سوزی در چاه های نفتی در خلیج فارس طی حمله عراق به كویت (1369/ 1990) یا تخریب تاسیسات نفتی لبنان یا سوریه در درگیری های فعلی و نزاع با رژیم صهیونیستی ادامه داد: گاهی این تاسیسات با سوءاستفاده نیروهای اشغالگر یا متخاصم برای حمله بیشتر روبرو می گردد و همین امر باعث تشدید آلودگی هاست.
***تعیین روز جهانی منع بهره كشی از محیط زیست در نزاع های مسلحانه
دكتر شفیع پور ادامه داد: با درك اهمیت حفظ سلامت این 5 حوزه محیط زیست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نشست 5 نوامبر 2005، علاوه بر انواع كنوانسیون های موجود روز ششم نوامبر را روز جهانی منع بهره كشی از محیط زیست در نزاع های مسلحانه International Day for Preventing the Exploitation of the Environment in War and Armed Conflict نامگذاری كرد؛ تا از طرفین درگیری ها در همه جای جهان بخواهد به این حوزه ها صدمه وارد نكنند؛ ولی گاه همین حوزه ها با بیشترین صدمه و سوءاستفاده گروه های مهاجم روبرو می شوند.
وی آسب به محیط زیست را از این جهت مهم برشمرد كه باعث نسل كشی می گردد و توضیح داد: آلودگی محیط زیست امكان حیات را در منطقه مورد مخاصمه طی چند دهه پس از بین می برد و حتی اگر خودپالایی طبیعت ممكن باشد، آثار مخرب آن محسوس است.
دكتر شفیع پور همینطور با اشاره به حمله هفته گذشته آمریكا، فرانسه و انگلیس به سوریه ادامه داد: این حملات پیكره محیط زیستی سوریه را از بین برده است، همانطور كه در یك دهه گذشته شاهد حملات مشابهی در عراق، نوار غزه و افغانستان و تخریب محیط زیست این كشورها بودیم كه بخشی از آن به شكل تولد نوزادان بیمار همچنان در این كشورها منعكس است.
***جلوگیری رژیم صهیونیستی از بررس عواقب جنگ در غزه توسط كارشناسان سازمان ملل
وی در پاسخ به این سوال كه آیا میزان خسارات زیست محیطی در درگیری های سوریه مشخص است یا خیر، توضیح داد: واحد ارزیابی عواقب بعد از جنگ post- conflict assessment unit در سازمان ملل متحد تكلیف قانونی و ساختاری دارد كه پس از درگیری ها به محل درگیری رفته و ضمن برآورد راهكارهایی را به كشورها برای بازسازی محیط زیست عرضه نماید.
دكتر شفیع پور ادامه داد: این واحد متشكل از نیروهای متخصص و كارشناسان ملیت های مختلف بوده و مثلا در مورد عراق و افغانستان ارزیابی مد نظر را انجام داده است. اما در مورد نوار غزه رژیم صهیونیستی در 5 نوبت با جلوگیری از صدور روادید مانع از ورود ارزیابان به این منطقه شده است.
استاد دانشكده محیط زیست دانشگاه تهران اظهار داشت: در مورد سوریه هم هنوز هیچ داده ای موجود نیست؛ اما پس از آخر درگیری ها باید كارشناسان و دانشمندان حوزه های مختلف به این كشور مراجعه نموده و اطلاعات را جمع آورده و در گزارش هایی منتشر كنند. زیرا در بحبوحه درگیری هم به مصلحت نیست و هم كشور میزبان امكان تامین امنیت كارشناسان را ندارد.
آمریكا صبح شنبه (25 فروردین) به همراه فرانسه و انگلیس، به بهانه استفاده حكومت سوریه از تسلیحات شیمیایی، مناطقی را در شهرهای دمشق و حمص این كشور هدف پرتاب موشك قرار داد.
ادعای استفاده ارتش سوریه از سلاح شیمیایی درحالی مطرح می گردد كه دولت دمشق، به دنبال توافق سال 2014 پذیرفت تمام تسلیحات شیمیایی خویش را به نمایندگان سازمان ملل متحد و سازمان منع سلاح های شیمیایی تحویل دهد و تابحال هیچ مدركی دال بر نقض تعهدات سوریه عرضه نشده است.
از سوی دیگر، آثار جنگ ها بر محیط زیست بخصوص در منطقه غرب آسیا كه با بحران های فراوانی در زمینه محیط زیست همچون بحران كمبود آب و مناقشه بر سر منابع آبی روبروست، خیلی از كارشناسان را نسبت به آینده محیط زیست در سوریه بخصوص پس از 7 سال درگیری داخلی و سرایت نتایج زیست محیطی به دیگر كشورها مانند تشكیل كانون های ریزگرد و نظایر آن حساس كرده است.
علمی**9157*2017
برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با كانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
حیوان خانگی بگیرelm@
https: //telegram.me
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب