واگذاری اراضی، تیر خلاص بر ژئوپارك قشم
به گزارش حیوان خانگی بگیر جزیره قشم یكی از اصلی ترین مقاصد گردشگری جنوب ایران است. طبیعتی بكر كه این روزها به جای آنكه خویش را برای بهار و میربانی از گردشگران نوروزی مهیا كند، بخاطر ساخت و سازها و واگذاری ها دردمند است.
به گزارش حیوان خانگی بگیر به نقل از ایسنا، در روزهای اخیر خبری از جزیره قشم فعالان محیط زیستی را نگران كرد: « واگذاری ۱۲۰۰ هكتار از اراضی این جزیره به مالك خصوصی» خبری بود كه در رسانه های مختلف منتشر گردید و پرسش های بسیاری را در مورد این واگذاری در اذهان خبرنگاران، فعالان محیط زیست و ذی نفعان حوزه گردشگری به وجود آورد.
برای بررسی ابعاد كامل ماجرا بهتر است كمی به عقب تر برگردیم. «همشهری آنلاین» ۲۲ خرداد ۹۸ در گزارشی از صدور مجوزهای بی رویه راه اندازی مزرعه میگو در جزیره قشم اطلاع داده و به روایت اهالی روستای گردشگری «كانی» در نزدیكی غار نمكی استناد كرده بود. بر طبق این گزارش راه اندازی این مزارع تاكنون سبب تخریب بخشی از «قبرستان قدیمی موغاكو»، «آب انبار تاریخی یادگار امام» و «سد ملاتی آب شیرین روستای كانی» شده و ادامه ساخت این مجموعه می تواند سبب اختلال بیشتر در اكوسیستم منطقه شود.
با استناد به این روایت و گزارش این رسانه مشخص می شود، صدور این مجوزها تنها به دو ماه اخیر كه مسئله پررنگ تر مطرح شده، محدود نمی گردد و از اوایل سال ۹۸ حداقل مسؤلان محلی از این قضیه خبر داشته اند.
اما در همان زمان «فاطمه شهركی» سرپرست وقت اداره گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی منطقه آزاد قشم در همین گزارش گفته «اطلاعی از قضیه ندارم و تا به روستا سفر نكنم نمی توانم درباره آن نظری بدهم. به محض بازدید از منطقه نظر خویش را اعلام می كنم.»
اما بدون شك برای پی بردن به ابعاد مهم این قضیه بهتر است اول بیشتر در مورد «ژئوپارك قشم» و اهمیتش بدانیم.
دكتر «ترنر» استرالیایی عضو وقت «گروه متخصصان مشورتی شبكه جهانی یونسكو» در ژوئن ۲۰۰۵ بعد از بازدیدی از جزیره قشم در این گزارشی ۳۷ صفحه ای از خصوصیت های ژئوپارك قشم سخن می گوید و در انتها اعلام می كند «این فضا شایستگی این را دارد تا در شبكه جهانی ژئوپارك های یونسكو قرار گیرد و به این وسیله و با رونق گردشگری منطقه به بهبود وضع مردم كمك نماید.»
تصویر فوق بخشی از گزارش دكتر ترنر است كه سفارش می كند ژئوپارك قشم در سریع ترین زمان ممكن (۲۰۰۶ در پاریس) به ژئوپارك های یونسكو الحاق شود و ژئوپارك قشم با همین سفارش سال بعد در نشست پاریس بعنوان تنها ژئوپارك خاورمیانه در شبكه جهانی ژئوپارك های یونسكو ثبت گردد.
اگر می خواهید اهمیت این قضیه را بدانید، در تصویری كه بخشی از گزارش ژئوپارك های یونسكو است، دقت كنید، اگر ایران را روی نقشه پیدا كنید، می بینید تنها ژئوپارك یونسكو در خاورمیانه همین «ژئوپارك قشم» است و ثبت آن اتفاقی است كه می تواند به راحتی این ناحیه را به مقصد اصلی خیلی از گردشگران منطقه تبدیل كند.
عضویت ژئوپارك قشم در یونسكو حدود هفت سال طول كشید، اما دیماه ۱۳۹۱ ژئوپارك قشم به علت عدم اعمال معیارهای ثبت جهانی ژئوپارك از لیست یونسكو خارج شد. نصب تابلو و علایم راهنمایی، راه اندازی راه های دسترسی، ساخت اماكن اقامتی مانند هتل و مجموعه عوامل پشتیبانی برای حضور گردشگران در منطقه همچون درخواست های یونسكو بود كه باید در ژئوپارك قشم ایجاد می شد، اما به آن توجه نشد؛ بنابراین در سال ۹۱ ژئوپارك قشم با دریافت كارت قرمز از جانب یونسكو از این لیست خارج شد.
با گذشت پنج سال از این اتفاق تلخ، این ناحیه ی پانصد میلیون ساله، باردیگر در سال ۹۶ و بعد از پیگیری های دو ساله كارشناسان ایرانی، در نشست فرانسه یونسكو به این سازمان ملحق شد. بدین سان ژئوپارك قشم باردیگر و تا سال ۱۴۰۰ می تواند بخشی از ۱۲۷ ژئوپارك یونسكو باشد؛ اما این آخر كار نیست؛ چونكه تغییرات انسانی و متعهد نبودن كشورها نسبت به قول و قرارشان با یونسكو می تواند سبب دریافت كارت زرد و سپس قرمز شود؛ اتفاقی كه با عنایت به رویدادهای اخیر در جزیره قشم و بازدید بعدی كارشناسان و بازرسان یونسكو در بهار سال ۹۹ از ژئوپارك قشم محتمل است.
حال به گزارش های منتشرشده در طول سال جاری برگردیم: ۲۲ آبان ۹۸ خبرگزاری مهر در این گزارش اخطار داده با عنایت به مجوزهای اخیر صادرشده برای مزارع پرورش میگو، خطر گرفتن كارت قرمز یونسكو به شدت این منطقه را تهدید می كند.
«علیرضا امری كاظمی» مدیر ژئوپارك جهانی قشم در همین گزارش می گوید: « چندی قبل سازمان منطقه آزاد قشم با سازمان جهاد كشاورزی استان هرمزگان توافق نامه ای را امضاء كردند كه مبحث آن استعلام صدور هرگونه مجوز از منطقه آزاد قشم بود ولی پس از آن توافق نامه مشاهده كردیم مجوزهایی كه داده می شد بدون اطلاع و استعلام از این سازمان انجام گرفته است. حتی تعداد این مجوزها نسبت به پیش از توافق نامه بیشتر هم شد! حالا مجوزها بدون اطلاع ما در حریم ژئوسایت ها داده شده است. بعضی از این واگذاری ها فعال شده و برخی دیگر هنوز فعال نیستند.»
علیرضا امری كاظمی كه تنها عضو ایرانی كمیته مشورتی شبكه جهانی ژئوپارك ها است در ادامه گفتگویش با این خبرگزاری اضافه می كند: «اكنون ۱۵ مجوز از این مجوزهایی كه صادر شده بطور قطع با ژئوسایت های قشم تداخل دارد. البته می دانیم كه تعداد این مجوزها بیشتر است و اكثرا در حوزه پرورش میگو هستند. ازاین رو یا باید این مجوزها باطل شود و یا بررسی دوباره انجام گیرد. ما بارها با جهاد كشاورزی استان جلسه گذاشته ایم و به توافق هم می رسیم ولی باردیگر پس از آن شاهد صدور مجوز هستیم! بنابراین از راه مدیریت حقوق سازمان منطقه آزاد قشم رجوع قضایی را در جریان گذاشته ایم و منتظر اقدام هستیم.»
امری كاظمی كه به علت تحصیلات تخصصی مرتبط و مسئولیتش در كمیته مشورتی یونسكو و مدیریت ژئوپارك قشم كاملا به خطرات موجود حول كارت قرمز یونسكو آگاه است، دقیقا ۱۵ روز پس از این گفتگو با حكم مدیرعامل منطقه آزاد قشم، سرپرست اداره گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی منطقه آزاد قشم می شود؛ اتفاقی كه قاعدتا باید نوید دهنده ی رخدادهای خوبی در جهت تغییر باشد اما این اتفاق هنوز رخ نداده است.
علیرضا امری كاظمی در این گفتگو با تسنیم در یكم شهریور ۹۸ می گوید: « ژئوپارك قشم هم اكنون دارای كارت سبز از سازمان جهانی ژئوپارك هاست و در سال آینده باردیگر ارزیابی دوره ای توسط یونسكو صورت خواهد گرفت كه به علت رعایت استانداردها در این باب، ژئوپارك قشم یك مرتبه دیگر هم كارت سبز دریافت خواهد نمود و در فهرست جهانی باقی می ماند.»
سوال اصلی اینجاست با عنایت به خبری شدن صدور مجوزهای بی رویه در قشم برای مزرعه های پروش میگو در ابتدای سال ۹۸ و آگاهی از وجود خطرات تهدیدكننده ژئوپارك ها چگونه می توان از حال و وضعیت خوب ژئوپارك قشم سخن گفت؟
از طرفی به نظر می آید دستگاه قضایی هم تا حد زیادی از این وضعیت و روند آگاه بوده است. در گزارشی كه خبرگزاری تسنیم از سفر حجت الاسلام رئیسی رئیس دستگاه قضا در ۱۱ مهر ۹۸ به استان هرمزگان منتشر نموده است، از تاكید و سفارش او به مقامات قضایی برای برخورد با این پدیده آگاه می شویم: « حجت الاسلام رئیسی به دادستان و رئیس دادگستری هرمزگان دستور پیگیری موارد خاص محیط زیستی را داد و تصریح كرد موارد خاص محیط زیستی كه به دریا صدمه وارد كرده اند را سریعا احصاء كرده و مورد بررسی قرار دهید. حجت الاسلام سیدابراهیم رئیسی با اشاره به اینكه ساحل و دریا و مناظر طبیعی متعلق به عموم مردم است اظهار داشت: حفظ دریا و محیط زیست از حقوق عامه و مورد تاكید رهبری است و به هیچ فردی اجازه تعرض به محیط زیست در چارچوب دریاخواری، كوه خواری، جنگل خواری و سایر موارد داده نخواهد شد.
علاوه بر تاكیدات ویژه و شفاف رئیس قوه قضا، حجت الاسلام حسن درویشیان رئیس سازمان بازرسی كل كشور هم كه در این سفر استانی رئیس قوه قضائیه را همراهی می كرد صحبت از چالش ها و صدمه هایی كه مردم قشم رنج می دهد به میان آورد.
در نشست متعاقبی كه با حضور رئیس قوه قضائیه در بندرعباس برگزار شد، مشخص شد بخشی از این «چالش ها» مربوط به تصرفات و صدور مجوزهای غیركارشناسی در باب فعالیتهای ساحلی و دریایی است كه مردم قشم در این سال ها همواره به آن متعرض بوده اند.»
برای بررسی بیشتر ماجرا به وبسایت ژئوپارك قشم سر زدم. با عنایت به اهمیت جهانی این ژئوپارك انتظار وبسایتی به روز و جامع را داشتم اما آخرین خبر این وبسایت مربوط در ۱۳ مهر ۹۸ انتشار یافته و از آن موقع هیچ خبر جدیدی روی وبسایت قرار نگرفته است. از طرفی جالب اینجاست كه هیچ خبری در مورد این مجوزهای بی رویه و خطری كه ژئوپارك قشم را تهدید می كند، در این وبسایت چه در بخش فارسی و چه بخش انگلیسی منتشر نشده است.
در بیشتر بخش های این وبسایت (مانند عكس پایین) با صفحاتی ساده و بدون توضیح روبرو می شوید كه قابلیت كلیك شدن ندارند و هیچ توضیحی را اضافه نمی كنند.
اگر بخواهیم نگاهی دقیق تر به نقشه جزیره قشم داشته باشیم، عكس پایین می تواند به روشنی ۲۵ ژئوسایت مختلف این ژئوپارك را به تصویر بكشد.
جنجال های اخیر به ژئوسایت «شماره ۷» (نمكدان) برمی گردد. مكانی وابسته به ژئوپارك جهانی قشم كه در فاصله ۱۲ كیلومتری روستای كانی قرار دارد. این عكسی است كه حدود 10 روز پیش از غار نمكی قشم گرفتم؛ غاری كه با حدود شش كیلومتر طول یكی از طولانی ترین غارهای نمكی جهان نام گرفته است.
یكی از فعالان گردشگری جزیره قشم ویدیوی پایین را ۸ بهمن از فعالیت لودرها برایم فرستاد و نقطه ای كه بر روی عكس پایین مشخص شده، مكان دقیق فعالیت این لودرهاست.
مرورگر شما از ویدئو پشتیبانی نمی كند.
فایل آنرا از اینجا دانلود كنید: video/mp4
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب