لزوم حفاظت از تنوع زیستی خاك
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی به مناسبت روز جهانی خاک اشاره کرد: حفاظت از خاک ضامن امنیت غذایی کشور، سلامت محیط زیست، حفظ تنوع زیستی، تعادل اقلیم و پایداری توسعه و لازم است با برنامه ریزی، سیاستگذاری و اجرای برنامه های حفاظت از خاک و افزایش آگاهی های عمومی بهره برداران از منابع خاک اقدام نماییم و آنرا برای نسل های حاضر و آتی حفاظت نماییم.
به گزارش حیوان خانگی بگیر به نقل از ایسنا به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، در متن پیام کیومرث کلانتری آمده است: «خاک بعد از هوا و آب مهم ترین مولفه محیط زیست در زیست کره است بطوریکه تمام شئون حیات بشری با آن مرتبط و وابسته به این منبع ارزشمنداست.
" روز جهانی خاک" مصادف با ۵ دسامبر(۱۵ آذر)، توسط اتحادیه بین المللی علوم خاک در سال ۲۰۰۲ به دنیا معرفی گردید. این روز هر ساله با هدف جلب توجه جهانیان به اهمیت خاک بعنوان یک بخش حیاتی و مهم سیستم طبیعی و همین طور حیات بشر انجام می شود. شعار سال ۲۰۲۰ روز جهانی خاک تحت عنوان " خاک را زنده نگه دارید، از تنوع زیستی خاک محافظت کنید"تعیین شده است که هدف آن ارتقای آگاهی نسبت به اهمیت حفظ سلامت اکوسیستم ها، مقابله با از دست دادن تنوع زیستی خاک و افزایش رفاه انسان است.
تنوع زیستی خاک شامل انواع موجودات زنده از گیاهان و میکروارگانیسم ها تا مهره داران می باشد. تنوع زیستی یک منبع تجدید ناشدنی است که حتی با تکنولوژی های نوین هم قابل جبران و احیا مجدد نخواهد بود. شعار روز جهانی خاک هم راستا با اهداف و سیاستگذاری های بین المللی در رابطه با تنوع زیستی اهتمام داشته است علاوه بر معرفی قابلیت های بی نظیر خاک بعنوان بستر حیات، در سطح جهانی و عام به این مساله بپردازد که اگر به سرعت، برنامه ریزی شده و درست اقدام نکنیم، حاصلخیزی خاک همچنان با سرعتی نگران کننده کاهش پیدا می کند و منابع و امنیت غذایی جهان به شدت تهدید می شود. بنابر تخمین سازمان غذا و کشاورزی FAO) ) ارزش اقتصادی – اجتماعی تنوع زیستی خاک بیش از ۱۵۴۲ میلیارد دلار است.
خاک یک منبع زنده است که بیش از ۲۵ در صد از تنوع زیستی را در خود جای داده است. تخمین زده شده که حدود ۹۰درصد موجودات زنده، قسمتی از چرخه حیات خودرا در خاک می گذرانند. ارگانیسم های خاک می توانند آلودگی های خاص را از بین ببرند. در حقیقت گیاهان به همراه سایر موجودات زنده خاک، یک جهان پهناور از تنوع زیستی را شکل می دهند که با حمایت و تعدیل فرآیندهای اصلی بیوزئوشیمیایی، سلامتی و حاصلخیزی خاک را حفظ می کنند و زندگی روی کره زمین را امکانپذیر می سازند.
فون و فلور خاک، ساختاری را به وجود می آورد که سبب هوادهی خاک و در نتیجه نفوذ و تصفیه و ذخیره آب می شود. افزایش نفوذپذیری زمین به آب، ضمن جلوگیری از سیل و فرسایش خاک موجب جذب آلودگی هایی همچون باکتری ها و ویروس ها به ذرات خاک می شود و در نتیجه پاکیزگی و ایمنی آب و سایر زیستمدان خاک را فراهم می سازد. هر قدر تنوع زیستی خاک بیشتر باشد، فرآیندهای مفیدی نظیر تصفیه، زیست پالایی و پاکسازی خاک از آلودگی ها حتی آلودگی های شیمیایی، بهتر و کامل رانجام خواهد شد.
خاک نه فقط بستری برای حفظ آب و غذاست بلکه سبب متعادل نگه داشتن شرایط اقلیمی نیز می شود. ارگانیسم ها و تنوع زیستی غنی خاک، با ذخیره بیشتر و بهتر کربن در خاک، سبب کاهش گازهای گلخانه ای که عامل تغییر اقلیم و گرم شدن جو زمین هستند، می شوند. حدود 3000 میلیارد تن کربن در خاک وجود دارد که حدودا ۳۱۵ برابر میزان کربنی است که هم اکنون در جو زمین رها می شود. یکی از مواردی که خاک را به چنین مولفه ای بنیادی در راهکار توقف تغییر اقلیم مبدل می کند، قابلیت نگهداری طولانی مدت کربن است. کربنی که در صورت باقی ماندن در سطح، تنها ۱ یا ۲ سال عمر می کند می تواند در خاک، صدها و حتی هزاران سال باقی بماند. کربن در ترکیب با کانی های خاک، تثبیت می شود و قابلیت بازگشت به جو زمین بعنوان گازهای گلخانه ای را نخواهد داشت.
علاوه بر این، خاکی که مقدار زیادی از کربن را ذخیره می کند سالم، حاصلخیز و قابل انعطاف و قادر به نگهداری مقدار زیادی آب و مواد مغذی است بدین سبب برای حفظ سلامت خاک بایستی در وهله نخست آنرا آلوده نکرد و ثانیا با بهره گیری از روش های نوین مدیریت محصول و کشاورزی همچون رعایت تناوب زراعی و استفاده از کودهای آلی و زیستی، توان بیولوژیک و سلامتی خاک را برای حفظ اجزای تنوع زیستی، ذخایر ژنتیک و سلامت بشرافزایش داد.
در عصر کنونی فرسایش خاک در کنار تغییر اقلیم، دو چالش مهم و اولویت دار در سطح جهانی هستند. در سطح کشور نیز متاسفانه جزء یکی از کشورهای با نرخ تخریب و فرسایش شدید خاک هستیم. حفاظت از خاک ضامن امنیت غذایی کشور، سلامت محیط زیست، حفظ تنوع زیستی، تعادل اقلیم و پایداری توسعه است و بر همه ما لازم است با درک صحیح از ارزش های بالای خاک نسبت به برنامه ریزی، سیاستگذاری، اجرای برنامه های متناسب با حفظ خاک و افزایش آگاهی های عمومی بهره برداران از منابع خاک اقدام و آنرا برای نسل های حاضر و آتی حفاظت نماییم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب