هشدار كارشناس حوزه آب؛
مواظب مرگ تدریجی آب خوان های قم باشید
به گزارش حیوان خانگی بگیر قم مدیر دفتر حفاظت و بهره برداری از آب شرکت آب منطقه ای استان قم، اظهار داشت: در بعضی از بخش های استان سالانه تا ۱۶ سانتیمتر فرونشست زمین ثبت شده است و این یعنی خلل، فرج و فضای خالی بین ذرات که اشباع از آب بوده، درحال از بین رفتن است و اگر این روند ادامه داشته باشد امکان احیای آبخوان از راه نفوذ و تغذیه برای همیشه مسدود شده و در اصطلاح آب خوان درحال مرگ است!
رضا محمدی، مدیر دفتر حفاظت و بهره برداری از آب شرکت آب منطقه ای استان قم، در گفتگو با ایسنا بابیان این که کشور ایران به لحاظ تقسیمات آبی به ۶ حوضه آبریز اصلی (درجه یک) و ۳۰ حوضه آبریز فرعی (درجه دو) و ۶۰۹ محدوده مطالعاتی تقسیم می شوند، اظهار داشت: استان قم در حوضه درجه یک فلات مرکزی و حوضه درجه دو دریاچه نمک قرار دارد و شامل ۷ محدوده مطالعاتی می شود که تمامی وسعت یا بخشی از آنها در استان قم قراردارد.
وی با اشاره به این که متوسط بارش در کشور حدود ۲۵۰ میلی متر و در دنیا ۷۵۰ میلی متر است در صورتی که این میزان در استان قم کمتر از ۱۶۰ میلی متر و بسیار پایین تر از متوسط کشور و دنیا است، بیان نمود: سهم استان قم از نزولات جوی خیلی زیاد نیست و این سهم اندک هم عموما به سبب اقلیم گرم و خشک وتبخیر زیاد از دسترس خارج می شود.
وی با اعلان اینکه استان در انتهای حوضه آبریز رودخانه های قمرود و قره چای قرار دارد، اضافه کرد: جریان آب سطحی و آورد این رودخانه ها که بر مبنای آمار ایستگاه های هیدرومتری در گذشته بیشتر از ۳۰۰ میلیون متر مکعب در سال بوده در سه دهه گذشته بسیار اندک و در حد صفر بوده است به صورتی که قره چای در ۲۵ سال قبل حدودا هیچ آوردی نداشته و سهم جریانات سطحی استان که برای مصارف کشاورزی و زیست محیطی استفاده می شود از حوزه قمرود هم به صورت سالانه تنها حدود۳۰ میلیون مترمکعب در این زمان بوده است.
وی افزود: کم بودن نزولات جوی و کاهش منابع آب سطحی سبب شده که تمرکز بهره برداری در استان بر منابع آب زیرزمینی بشود و حدود ۸۰ درصد از مصارف آب استان از راه این منابع تامین گردد و متاسفانه به سبب این که منابع تغذیه سطحی و زیرزمینی آبخوان های استان محدود شده است بیلان ورودی، خروجی، تغذیه و تخلیه آبخوان های استان منفی است.
وی اضافه کرد: تراز سطح آب آنها به صورت متوسط سالانه در حد یک متر افت دارد و ازاین رو همه آبخوان های استان ممنوعه اعلام شده و مطابق قانون هرگونه توسعه بهره برداری از آنها ممنوع می باشد و متاسفانه در برخی از مناطق استان روند کاهش سطح آب همچنان ادامه دارد و آبخوان گرفتار کسری مخزن شدید شده و نشست زمین را به همراه داشته است.
محمدی اظهار نمود: در بعضی از بخش های استان سالانه تا ۱۶ سانتیمتر فرونشست زمین ثبت شده است و این یعنی خلل، فرج و فضای خالی بین ذرات که اشباع از آب بوده، درحال از میان رفتن است و اگر این روند ادامه داشته باشد امکان احیای آبخوان از راه نفوذ و تغذیه برای همیشه مسدود شده و در اصطلاح آب خوان درحال مرگ است!
وی با اشاره به این که در استان قم دوهزار حلقه چاه مجاز وجود دارد، بیان نمود: ۱۳۰۰ حلقه در حوزه کشاورزی، ۲۰۰ حلقه در حوزه شرب و ۵۰۰ حلقه در بخش صنعت و خدمات استفاده می شود که مجموع بهره برداری از این چاه ها در حد ۴۷۵ میلیون متر مکعب است در حالیکه میزان برداشت مجاز آنها در حدود ۳۷۵ میلیون مترمکعب بوده و ۱۰۰ میلیون مترمکعب اضافه برداشت از راه این چاه ها صورت می گیرد که حدودا همه این اضافه برداشت از راه چاه های کشاورزی انجام می شود.
وی دامه داد: به لحاظ تعداد حدودا در همین حدود هم چاه غیر مجاز فعال در استان قم وجود دارد؛ اما حجم برداشت آنها نسبت به چاه های مجاز به مراتب کمتر است و حداکثر در حد ۲۰ میلیون مترمکعب و کمتر از ۲۰ درصد کل برداشت های غیرمجازاست.
مدیر دفتر حفاظت و بهره برداری از آب شرکت آب منطقه ای استان قم با اشاره به نتایج آخرین آماربرداری اظهار نمود: ۹۰۰ رشته قنات وهزار و ۶۰۰ چشمه در استان قم وجود دارد.
محمدی با اشاره به این که در جهت ایجاد تعادل بین منابع و مصارف و پیشگیری از بهره برداری غیرمجاز، طرح احیا و تعادل بخشی از حدود ۱۴ سال پیش و همزمان با کل کشور در استان قم هم شروع شده و در حال انجام می باشد، اظهار داشت: از مهم ترین پروژه های این طرح گشت و بازرسی است که با عنایت به منابع انسانی و مالی محدودی که وجود داشت از سال ۱۳۸۶ از راه به کارگیری بخش خصوصی گروههای صحرایی مختلف تشکیل و راه اندازی شده که با گشت زنی به طور مستمر در مناطق مختلف استان حضور فعال داشته و ضمن پیشگیری از بروز تخلف و تجاوز به منابع آب با متخلفین به شکل جدی برخورد می کنند.
وی بیان نمود: نصب کنتور هوشمند بر روی چاه های آب یکی دیگر از پروژه ها است که انشاء الله تا انتهای سال تعداد ۳۰۰ حلقه چاه های استان به کنتور تجهیز خواهند شد.
وی افزود: اطلاع رسانی و فرهنگ سازی، ایجاد تشکل آب بران، حفاظت کیفی از منابع آب، بازچرخانی و استفاده از پساپ، از دیگر پروژه های طرح تعادل بخشی است که در استان در حال انجام می باشد.
مدیر دفتر حفاظت و بهره برداری از آب شرکت آب منطقه ای استان قم اظهار نمود: در همین راستا و با عنایت به تکلیف هیئت محترم وزیران و سیاست های وزارت نیرو و همکاری همه دستگاههای ذیربط در سال گذشته، برنامه سازگاری با کم آبی در استان را تهیه نموده که در کارگروه ملی مصوب و در فروردین ماه ابلاغ گردیده است.
وی اضافه کرد: برپایه برنامه مذکور همه بخش های مصرف و دستگاههای ذیربط مکلف شده اند میزان برداشت از منابع آب را تا حد آب قابل برنامه ریزی محدود و کاهش دهند؛ اجرای این برنامه با تصویب شورای حفاظت استان و کمیته استانی کارگروه ملی که با ریاست استاندار تشکیل می شود، در دستور کار شرکت و همه دستگاههای مربوطه قرار گرفته و در حال انجام می باشد.
منبع: getpet.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب