خوداظهاری و خودکنترلی بهداشتی رهیافتی نوین برای تضمین ایمنی غذا
به گزارش حیوان خانگی بگیر، در جهان امروز، ایمنی غذا فراتر از قوانین و بازرسی های حاکمیتی، زنجیره ای پویا از مسئولیت های جمعی با تمرکز بر خودمراقبتی است.
به گزارش حیوان خانگی بگیر به نقل از مهر، در جهان امروز، ایمنی غذا فراتر از قوانین و بازرسی های حاکمیتی، زنجیره ای پویا از مسئولیت های جمعی با تمرکز بر «خود مراقبتی» است. این اصل حیاتی که توسط نهادهای جهانی مانند WHO و FAO تأکید شده، در کشورهای توسعه یافته بعنوان راهبردی اساسی برای ارتقاء سلامت عمومی به کار می رود. روز جهانی ایمنی غذا (۷ ژوئن) سال جاری با شعار «ایمنی غذا، دانش در عمل» فرصتی است برای تعریف مجدد این مفاهیم. در ادبیات علمی روزآمد، «سطح صفر» خدمات سلامت به خود مراقبتی فردی و اجتماعی اشاره دارد؛ جایی که پیشگیری فعالانه، مسئولیت پذیری و رصد مستمر وضعیت سلامت، قبل از مداخله دولت ها اتفاق می افتد. در حوزه ایمنی غذا، این رویکرد در دو محور کلیدی خودکنترلی (Self-Control): نظارت و ممیزی داخلی بر فرآیندها از مزرعه تا سفره و خود اظهاری (Self-Declaration): ثبت و اظهار شفاف ریسک ها و اقدامات اصلاحی تجلی می یابد. طبق راهبرد اتحادیه اروپا این نظام، نخستین رکن سیستم های ایمنی غذایی است و دولت ها تنها نقش «حاکمیت دومرحله ای» شامل بازبینی، اعتبارسنجی و تصحیح خطاها را ایفا می کنند.
چنان که در آلمان با مفهوم Eigenkontrolle (نظارت داخلی)، گزارش دهی ساختاریافته نتایج آزمایشات و اقدامات اصلاحی را شرط تداوم فعالیت اصناف قرار داده اند. دانمارک و سوئد از راه سامانه های دیجیتال خود اظهاری، شفافیت اطلاعات سلامت را افزایش داده و بازرسی های فیزیکی حاکمیتی را حتی تا ۴۰% کاهش داده اند، استرالیا در برنامه FoodSafe، مسئولیت اصلی کنترل ریسک را به صاحبان فرآیندها و توانمندسازی آنها سپرده و مداخله دولت را به موارد خاص و تناوب، محدود کرده است، ژاگنی ها در این جهت خود اظهاری فعالانه را پیش شرط دسترسی به بازارها قرار داده و موفقیت خویش را مدیون زنجیره آموزش مستمر و توانمندسازی صاحبان فرایند می دانند و حتی در ایالات متحده تحت قانونFSMA، تخطی از اظهار و گزارش دهی شفاف با جریمه های سنگین مواجه می شود. این رویکرد و اجرای این نظام در سطح جهانی نشان داده است که خود اظهاری و خودکنترلی بار نظارت های دولتی را می کاهد، شاخصهای بین المللی ایمنی غذا را بهبود می بخشد، اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی اصناف را ارتقا می دهد و شیوع بیماری های غذایی را حتی تا ۳۵% محدود می کند. نکته قابل توجه در ایران ما آن که سیاستهای وزارت بهداشت با تمرکز بر توسعه برنامه خودکنترلی و نظام خود اظهاری اصناف مشمول ماده ۱۳ قانون مواد خوردنی و آشامیدنی، تحولی بنیادین را شروع کرده است.
در افق پیش رو، حکمرانی مشارکتی
نهادینه سازی این نظام سه تحول کلیدی را شامل تبدیل دولت از «بازرس» به «سیاست گذار و حامی چابک»، استقرار کامل اپراتوری ملی سلامت غذا با قابلیت رصد زنجیره تأمین و طراحی نظام انگیزشی (اعطای نشان کیفیت، معافیت های مالیاتی و…) طلب می کند. همانگونه که تدروس آدهانوم (مدیرکل WHO) تاکید دارد: «امنیت غذایی پایدار در گرو مشارکت سه جانبه صنوف مسئولیت پذیر، حکمرانی هوشمند و مطالبه گری شهروندی است». تجارب جهانی ثابت کرده که مسیر «سلامت برای همه» از سطح صفر خود مراقبتی شروع می شود و امروز، امنیت سفره ایرانی با مسئولیت پذیری جمعی اصناف و حمایت حاکمیت، نه تنها ممکن که دست یافتنی است. این تحول، سرمایه ای ماندگار برای توسعه ایمنی غذا و سلامت پایدار در ایران عزیز خواهد بود.
منبع: حیوان خانگی بگیر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب