فناوری های جدید حلقه ای مهم در زنجیره رویارویی با بحران آب
حیوان خانگی بگیر: «برقراری تعادل میان میزان مصرف و حجم منابع آب» اولین و اساسی ترین گام برای حل بحران كم آبی در اقلیم خشك ایران و رویارویی با پدیده مزمن خشكسالی است.
به اعتقاد كارشناسان، برای تحقق این مهم می بایست زنجیره ای از كارها طراحی و اجرا شوند كه كارآمدترین آنها استفاده از «فناوری های جدید» در حوزه آب است.
در همین چارچوب «دومین جشنواره ملی فناوری های آب با رویكرد توجه به آب های نامتعارف یعنی آب های شور و پساب» به همت دانشگاه فردوسی و معاونت فناوری نهاد ریاست جمهوری در مشهد برگزار شده است.
رئیس جشنواره ملی فناوری های آب روز سه شنبه در حاشیه دومین روز این همایش علمی، به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: میزان مصرف منابع آبی باید كم شود و یا منابع آب جدیدی پیدا شود اما از آنجائیكه امكان دارد این مهم زمانبر باشد تمركز بر فناوری های آب همچون فناوری بازچرخانی آن در دستور كار قرار گرفته است به همین علت پارینه اولین جشنواره فناوری های آب به منظور شتاب بخشیدن به روند حل مشكلات این حوزه در مشهد برگزار گردید.
دكتر كامران داوری اضافه كرد: امسال باز دومین جشنواره ملی فناوری های آب با رویكرد توجه به آب های نامتعارف یعنی آب های شور و پساب توسط دانشگاه فردوسی مشهد و با همكاری 50 دستگاه اجرایی و سازمان مردم نهاد در حال برگزاری است.
وی اهداف سه گانه این جشنواره را 'ممانعت از انتقال آلودگی به منابع آب محدود كنونی، بازچرخانی و استفاده مجدد از آب تا حد ممكن و كاهش مصرف آب با استفاده از طریق های جدید' اعلام و بیان كرد: در چارچوب این جشنواره سه اقدام موازی شامل 'فعالیت فرهنگی با كمك شهرداری مشهد، فعالیت های فناورانه كه اصل نمایشگاه در همین راستا برگزار می گردد و باز برگزاری فن بازار، استارتاپ و جشنواره رویش برای تقدیر از مخترعان و مبتكران توسط معاونت علمی ریاست جمهوری' صورت می گیرد.
رئیس جشنواره ملی فناوری های آب افزود: برگزاری نشست های علمی بخش دیگری از جشنواره است كه در آن بر مسایل جاری و روز كشور و خراسان رضوی در حوزه آب تمركز میگردد كه بر این اساس شش نشست برنامه ریزی شده است.
وی اظهار داشت: در بخش مخترعان نمایشگاه فناوریهای جدید آب این جشنواره 30 طرح اختراعی در این حوزه عرضه شده كه توسط داوران 'بنیاد ملی نخبگان' ارزیابی شده و طرحهای برگزیده بعنوان 'مخترع سطح سه' تحت حمایت این بنیاد قرار می گیرند.
دكتر داوری اضافه كرد: در بخش شركتهای فناور و سرمایه گذار باز 21 شركت حضور دارند كه اختراعات و كارهای جدید خودرا در حوزه آب نظیر ساخت دستگاههای تصفیه، كاهنده مصرف و موارد مشابه به نمایش گذاشته اند و شركتهای سرمایه گذار باز این طرحها را برای حمایت و ورود به حوزه فن بازار ارزیابی می كنند.
* زمینه های كاربردی جشنواره ملی فناوریهای آب
مدیرعامل شركت آب و فاضلاب مشهد باز كه از برگزار كنندگان این جشنواره و سخنرانان اصلی آن است در گفت و گو با خبرنگار ایرنا جشنواره فناوریهای آب را بستری مناسب برای تبادل فناوریها و ارتباط بین عرضه و تقاضا و باز فضای مناسبی جهت شناسایی فناوریهای نوین، مخترعان و ارتباط آنها با سازمانهای بهره بردار توصیف و بیان كرد: این جشنواره همین طور بستر حمایتی از مخترعان، محققان و ظرفیتهای آنها را به منظور تمهید فرصت مناسب برای تجاری سازی و احداث محصولات كاربردی فراهم نموده است.
حسین اسماعیلیان اضافه كرد: الان با مشكلات عدیده ای در حوزه واردات تجهیزات خارجی چه به لحاظ مسائل تحریمی و چه به لحاظ مسائل هزینه ای و قیمتهای بالا مواجهیم. بر این اساس كوشش برای دستیابی به فناوریها جدید در حوزه آب می تواند ما را از وابستگی در این عرصه نجات دهد.
وی افزود: شركتهای خارجی صادركننده تجهیزات آب و فاضلاب، خدمات پشتیبانی برای محصولاتشان نمایش نكرده و آموزشهای لازم را باز به خریداران این محصولات نمی دهند. بر این اساس دستیابی به فناوریهای در رابطه با آب می تواند در این زمینه ها باز ایران را بی نیاز نماید.
مدیرعامل شركت آب و فاضلاب مشهد اظهار داشت: علاوه بر اینها، فعالیت در عرصه فناوریهای آب در امتداد سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی و كمك به اقتصاد داخلی و باز توسعه و اشتغال تلقی میگردد.
وی اضافه كرد: مشهد دومین كلانشهر كشور با سه و نیم میلیون نفر جمعیت ثابت و 30 میلیون زائری است كه سالانه به این شهر وارد می شوند پس شرایط خاصی دارد كه مسائل و نگرانیهایی در رابطه با حوزه تامین آب یكی از آنها است. تغییرات اقلیمی، تداوم پدیده خشكسالی و برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی شرایط سختی را برای آینده آب شهر مشهد به وجود آورده است.
اسماعیلیان افزود: حداكثر ظرفیت بالقوه و نه بالفعل استحصال آب از منابع آب زیرزمینی مشهد حدود 200 میلیون مترمكعب و این در شرایطی است كه نیازآبی این شهر در سال 1398 حدود 275 میلیون مترمكعب می باشد.
وی اظهار داشت: مشهد در افق سال 1420 با عنایت به رشد غیرمتعارفی كه نسبت به سایر شهرهای ایران دارد به جمعیتی حدود پنج تا شش میلیون نفر و نیازآبی این شهر به حدود 395 میلیون متر مكعب یعنی معادل دو برابر ظرفیتی كه الان در اختیار دارد خواهد رسید. این همه در حالی است كه ما در تامین آب مشهد در شرایط فعلی با مشكلات و تنگناهای شدیدی مواجهیم و منابع آب سطحی هم در كنار منابع آب زیرزمینی در شرایط تهدید قرار دارد.
مدیرعامل شركت آب و فاضلاب مشهد یكی راهكارهای حل مشكل كم آبی را بكارگیری 'فناوریهای جدید' ذكر و بیان كرد: بهره گیری از فناوریهای جدید در حوزه آب می تواند به تعدیل بحران كمك نماید پس انتظار داریم در این نشستها و جشنواره ها بر روی همین محورها تمركز و توجه كافی صورت گیرد.
وی اضافه كرد: یكی از موضوعات مهم در این چارچوب 'فراهم آوردن امكان بهره برداری از منابع آب شور و غیركیفی' است. بعنوان مثال در محدوده استان خراسان رضوی و باز دشت مشهد منابع شور و غیركیفی آبی وجود دارد كه به سبب مسائل فنی، زیست محیطی، محدودیتهای اقتصادی و هزینه بالای استحصال چنین آبهایی فعلا امكان استفاده از آنها فراهم نیست اما فناوریهای جدید می تواند در جهت تعدیل و كاهش این وضعیت ما كمك نماید.
اسماعیلیان افزود: در حوزه تصفیه آب می باست سراغ ساخت تصفیه خانه های محلی با قیمت تمام شده پائین و آثار سوء زیست محیطی كمتر برویم. مثلا اگر از یك سامانه طبیعی معمول مانند روش RO در جهت تصفیه آب غیركیفی استفاده شود، این روش بین 20 تا 30 درصد پساب دارد كه هم موجب هدررفت 30 درصد آب و هم احداث مسائل زیست محیطی میگردد پس لازم است در این عرصه از فناوریهای نوین بهره گرفته شود تا بتوان مسائل را به حداقل رساند.
وی اظهار داشت: هم اینك نیازمند بكارگیری سامانه های نرم افزاری و سخت افزاری در حوزه مدیریت هوشمند كمی و كیفی آب در شبكه توزیع و شبكه های انتقال و باز به تكنولوژی جدید در ارتباط با ساخت پمپهای خاص خصوصاً در حوزه تصفیه خانه های فاضلاب هستیم. به نظر می آید جشنواره ملی فناوریهای آب می بایست در راه تامین این نیازمندیها گام بردارد.
مدیرعامل شركت آب و فاضلاب مشهد اضافه كرد: میزان وابستگی ایران به محصولات خارجی در حوزه تامین آب به شدت كم اما در حوزه فاضلاب این وابستگی زیاد است بطوری كه خیلی از الكتروپمپها، تابلوها و سامانه های كنترلی كماكان واردات خارجی است پس جا دارد شركتهای دانش بنیان و صنایع بیشتر از پیش و به شكل خاصتر در این عرصه ورود كنند.
وی در ادامه شركتهای آب و فاضلاب را از مشتركان پرمصرف نیروی برق ذكر و بیان كرد: به منظور كاهش شدت مصرف انرژی باز فناوریها جدید می تواند به كمك این بخش بیاید.
اسماعیلیان اظهار داشت: بر این اساس 'توسعه سامانه استفاده از لوازم كاهنده مصرف' در دستور كار شركت آب و فاضلاب مشهد قرار دارد. لوازم كاهنده مصرف موجود در بازار هم به لحاظ اقتصادی و هم كیفی سبب نارضایتی مردم است و جا دارد شركتهای دانش بنیان در جهت بهینه سازی این لوازم كار و كمك كنند.
وی اضافه كرد: شركت آب و فاضلاب مشهد هدف بسیار بلندی را برای سال 1398 و شش ماه پیش رو مد نظر دارد در خصوص اینكه دو و نیم متركعب از حداكثر نیاز آبی سال 1398 را از راه برنامه های مدیریت مصرف كه یكی از آنها حوزه نصب لوازم كاهنده است اجرایی كند.
مدیرعامل آب و فاضلاب مشهد افزود: 'نوع شیرآلاتی كه در ساختمانها استفاده می شود، استفاده از آب خاكستری و فناوریهای روز كه با هزینه كم و تكنولوژیهای ساده در اختیار شهروندان قرار می گیرد، فناوریهای بهسازی چاهها به منظور كاهش آثار زیست محیطی، فناوریهای نشتیابی و كاهش هدر رفت آب' همه موضوعاتی هستند كه جشنواره فناوریهای آب و مخترعان و محققان شركت كننده در آن می توانند برایشان چاره عرضه كنند.
وی اظهار داشت: پارینه شركتهای دانش بنیان در این حوزه كارهای بسیار خوبی انجام دادند و دستگاههایی ساختند كه نمونه های خارجی آن فقط در دو كشور جهان تولید میگردد پس توان داخلی برای ارتقا این سامانه ها باز در اختیار ما قرار دارد.
* دغدغه بهداشت پساب
یكی از دغدغه های اصلی در استفاده از پسابها مسائل مربوط به سلامت و بهداشت است پس در جشنواره فناوریهای جدید آب این مهم در قالب نشستها و پنلها مطرح و بررسی میگردد.
عضو مركز تحقیقات كشاورزی تهران در این خصوص به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: هیچوقت پساب را نباید بعنوان منبع آب جدید تعریف كرد.
دكتر یارقلی اضافه كرد: 85 درصد فلزات سنگین با ورود به زنجیره غذایی وارد بافتهای نرم بدن همچون كبد و كلیه می شوند و آنها را از كار می اندازند. 95 درصد فلزات سنگین از راه غذا وارد بدن می شوند پس تصفیه خانه ها باید در حد استاندارد فاضلاب را تصفیه كنند.
وی افزود: اولویت استفاده از پساب به ترتیب برای درختان جنگلی و غیرمثمر، آبیاری مراتع، محصولات صنعتی، محصولاتی كه علوفه و دام مصرف می كنند، محصولاتی كه مستقیما مصرف انسانی ندارند و به صورت فرآوری مصرف می شوند و درختان میوه است.
عضو مركز تحقیقات كشاورزی تهران اظهار داشت: مصرف پساب و آب تصفیه شده برای سبزی و صیفی باز سفارش نمی گردد. در تغذیه آبخوان باز اینگونه آبها را باید در جایی بكار برد كه مصرف شرب ندارد و همین طور آبخوان توان خودپالایی را برای افزایش كیفیت آب داشته باشد.
در چارچوب جشنواره ملی فناوریهای آب، به نظر می آید دانشگاه فردوسی مشهد به درستی پیشگام استفاده از پساب و آب تصفیه شده برای حل مشكل كم آبی شده و ساختار دیگری به جز دانشگاه باز نمی تواند بار این مسئولیت مهم را به دوش بكشد. فناوریهای آب اما تنها یك حلقه از زنجیره اقداماتی است كه باید برای حل مشكل كم آبی بكار گرفته شود. سیاستگذاری درست در زمینه آب و توجه به مسئله مهم اقتصاد آب باز اموری اولویتدار هستند كه دستگاهها اجرایی متولی می توانند با كمك دانشگاه به آنها بپردازند.
1922/1858
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب