به مناسب روز جهانی حفاظت از رودخانه ها در برابر سدسازی؛
توسعه پرشتاب سدسازی به قیمت نابودی رودخانه ها
در دنیای امروز با رشد جمعیت شهرها و روستا ایجاد سد بر بستر رودخانه ها به امری ضروری به منظور تأمین آب آشامیدنی تبدیل گشته است اما این کار در کشور ما بگونه ای انجام می شود که به قول یک پژوهشگر محیط زیست اولین اصلی که در سدسازی باید رعایت شود حفظ جریان پایه رودخانه ها است چونکه سد قرار نیست دبی ثابت یک رودخانه را تغییر دهد اما متاسفانه این اصل مهم و حیاتی را صنعت سدسازی ما به کل نادیده گرفته است.
به گزارش حیوان خانگی بگیر به نقل از ایسنا، با وجود اینکه ایران کشوری با اقلیم خشک و نیمه خشک است و منابع آب محدودی نسبت به وسعت کل دارد اما طرح هایی همچون سدسازی افراطی، طرح های انتقال آب و برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی همچون اقداماتی است که علاوه بر اینکه سبب نگرانی فعالان و کارشناسان محیط زیست شده محل مناقشه بین این فعالان و وزارت نیرو بعنوان نهاد متولی این طرح ها است.
عباس محمدی - مدیر گروه دیده بان کوهستان- اعتقاد دارد که تداوم روند فعلی سد سازی در کشور سبب از بین رفتن منابع جبران ناپذیر و با ارزش آب، مصب رودخانه ها و زیر آب رفتن صدها روستا، مرتع، مزارع، هزاران آثار تاریخی و میراث فرهنگی و طبیعی می شود همانطور که طی ۲۰ سال قبل خیلی از تالاب های کشور که یکی از با ارزش ترین منابع آب محسوب می شوند را براثر مدیریت نادرست آب و سدسازی های بی ضابطه از دست داده ایم.
محمد درویش در گفت و گو با ایسنا، ضمن انتقاد از عملکرد صنعت سدسازی و وزارت نیرو در حفاظت از رودخانه ها اظهار می کند: اولین اصلی که در سدسازی باید رعایت شود حفظ جریان پایه رودخانه ها است چونکه سد قرار نیست دبی ثابت یک رودخانه را تغییر دهد اما متاسفانه این اصل مهم و حیاتی را صنعت سدسازی ما به کل نادیده گرفت و دبی پایه و حق آبه حیاتی محیط زیستی رودخانه ها و تالاب ها را نابود کرد و این نشان دهنده درک نادرست برخی مسؤلان و صنعت سدسازی از مفهوم حیات هیدرولوژیک کشور است.
با این حال این پرسش مطرح می شود که چگونه میتوان خسارات ناشی از سدسازی پرشتاب را جبران کرد و آیا روش های جایگزینی را میتوان مد نظر قرار داد که از آثار تخریبی کمتری به همراه دارد؟
اصلاح الگوی مصرف آب، آموزش به مردم و به حداقل رساندن هدررفت و تبخیر آب در آبیاری کشاورزی به قول محمدی یکی از طریق های مدیریت منابع آبی در کشور است. وی همینطور اعتقاد دارد که نحوه مدیریت منابع آبی و نظام آبیاری کشاورزی کشور باید اصلاح گردد که به دنبال آن خیلی از مشکلات تأمین آب هم حل خواهد شد. در ایران ۸۰ تا ۱۰۰ میلیارد متر مکعب آب قابل استحصال وجود دارد و تمام سدهای کشور ظرفیتی حدود ۴۰ میلیارد متر مکعب دارند ازاین رو اگر بتوانیم راندمان مصرف آب را دو برابر میزان فعلی نماییم و به ۶۰ درصد برسانیم همین ۴۰ میلیارد متر مکعب آب را بدون احتیاج به دستکاری در نظام رودخانه ها می توانیم تأمین نماییم.
درویش درباره امکان جبران خسارات محیط زیستی ناشی از سدسازی بی ضابطه ضمن اشاره به تحقیقاتی که به تازگی در منطقه ممنوعه نیروگاه هسته ای چرنوبیل در اوکراین انجام شده است، می گوید: بعد از انفجار نیروگاه هسته ای چرنوبیل حدود ۳۰ سال حضور انسان تا شعاع ۱۰۰ کیلومتر اطراف آن ممنوع گردید و هر جنبنده ای بر اثر تشعشعات رادیواکتیو نابود شد اما خوشبختانه به تازگی دانشمندانی که از این منطقه بازدید کردند، متوجه شدند که حیات گیاهی و جانوری به منطقه بازگشته، چشمه ها فوران کرده، سفره های آب زیرزمینی وضعیت مطلوبی پیدا کرده و آن شعاع ۱۰۰ کیلومتری که از دسترس فعالیتهای انسانی خارج شده وضعیت مناسبی پیدا کرده است.
او این وضعیت را نشان دهنده یک خبر خوب می داند که اگر انسان با درایت و خردمندی رفتار کند می تواند بخش قابل توجهی از خسارات ناشی از اشتباهات و فعالیتهای مخرب را جبران کند.
این کارشناس و پژوهشگر محیط زیست ضمن اشاره به اینکه طبیعت توانست در نبود انسان در منطقه چرنوبیل تمام خسارت های ناشی از انفجار اتمی را جبران کند، اظهار نمود: ازاین رو ما هم می توانیم با اصلاح رفتارهای خود و کاهش شدت سدسازی و حرکت به سمت کاهش وابستگی معیشتی به منابع آب و خاک بخش قابل توجهی از خساراتی که به زیست بوم های کشور وارد کرده ایم را جبران نماییم.
به گزارش حیوان خانگی بگیر به نقل از ایسنا، برپایه آخرین اطلاعات شرکت مدیریت منابع آب ایران در ۳۱ استان کشور ۶۴۷ سد در حال بهره برداری، ۱۴۶ پروژه راه اندازی سد در دست اجرا و ۵۳۷ سد در دست مطالعه است.
منبع: حیوان خانگی بگیر
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب