عضو شورای عالی نظام پزشكی؛
سلامت مردم خط قرمز نظام پزشكی است
حیوان خانگی بگیر: عضو شورای عالی نظام پزشكی، اظهار داشت: سلامت مردم خط قرمز نظام پزشكی بوده و حاضر نیست اعتبار خودرا مخدوش كند.
به گزارش حیوان خانگی بگیر به نقل از مهر، بهنام عباسیان، در ارتباط با مسائل و چالش های پیش روی جامعه پزشكی، توضیحاتی عرضه كرده است. * مهم ترین دلایلی كه منشور حقوق بیمار در كشور ما به خوبی نهادینه نشده است، چیست؟ - ارتباط منشور حقوق بیمار با اخلاق پزشكی چطور تنظیم می شود؟ آیا می توان ارتباطی بین منشور حقوق بیمار و اخلاق پزشكی برقرار كرد؟ منشور حقوق بیماران در واقع روی دیگر سكه رعایت اخلاق پزشكی است. اخلاق پزشكی موضوعی است كه جامعه پزشكی باید نسبت به اجرا و عمل به آن اهتمام بورزد. اگر اخلاق پزشكی رعایت شود درواقع منشور حقوق بیمار تأمین می شود. *اگر قرار شود تا منشور حقوق بیمار را ارزیابی نماییم می توان اظهار داشت كه در حوزه منشور حقوق بیمار چه چالش هایی وجود دارد؟ - اگر مقرر است در حوزه منشور حقوق بیمار بحث نماییم در این عرصه با چند چالش جدی مواجه خواهیم شد. چالش نخست این است كه آیا مشكلاتی كه در این عرصه برای بیماران ایجاد می شود توسط پزشكان به وجود آمده است و به عبارتی، پزشكان این تكالیف را انجام نداده و این حقوق را نادیده می گیرند؟ چالش دیگر این است كه مردم به چه میزانی از حق و حقوق خود آگاهی دارند. چالش مهم دیگر این است كه آیا زیرساخت لازم در بیمارستان ها وجود دارد كه در این مورد به صورت دقیق اطلاع رسانی كند و بیماران در جریان حقوق خود قرار بگیرند. شما به چالش زیرساخت لازم در بیمارستان ها به منظور اطلاع رسانی دقیق اشاره كردید. در این عرصه چه زیرساختی مدنظر شماست؟ آیا بیمارستان را موظف می دانید كه بیماران را با حقوق خود آشنا كند؟ - بله، منظور این است كه در گام نخست اصحاب رسانه باید به این وظیفه عمل كنند تا زمانی كه مردم آگاهی نداشته باشند، چطور می توانند حق خودرا مطالبه كنند. در گام بعد، بیمارستان باید این كار را انجام بدهد. حال من لازم است تا این سؤال را بپرسم كه آیا تابحال سابقه داشته است وقتی كه بیماری به بیمارستان برای درمان بازگشت می كند. بیمارستان دولتی یا خصوصی به بیمار یك پكیج تحویل بدهد كه در آن پكیج بروشوری وجود داشته باشد كه در مورد منشور حقوق بیمار اطلاع رسانی كافی شده باشد. تنها در این صورت، بیمار نسبت به حقوق خود اشراف پیدا می كند. بهرحال بیمار حق دارد تا از خدمات درمانی مناسب برخوردار شده و در جریان كامل روند درمان خود قرار بگیرد. از طرف دیگر، محرمانه بودن روند درمان و برخورد شایسته و بدون تبعیض و توأم با احترام، حق مسلم بیمار است. با این وجود شما هیچ گاه در بیمارستان دولتی یا خصوصی نشانی از پلاكارد یا پكیج آموزشی مشاهده نمی كنید كه بخواهند بیمار را نسبت به این حقوق آگاه كند. *البته مدت زمانی است كه بیمارستان ها و كلینیك ها تابلویی را در مورد حقوق بیمار به دیوار نصب كردند؛ اما این تابلوها بسیار مبهم بوده و بعید به نظر می آید كه بیماران آنرا ببینند؟ - شما می توانید به صورت رندوم از بیماران بپرسید كه آیا تابحال این تابلوها را دیده اند. بهرحال اگر مقرر است تا تابلویی نصب شود باید به ترتیبی باشد كه بیمار بتواند آنرا ببیند. متأسفانه در خیلی از موارد تابلویی نصب می شود كه بیماران و پرسنلی كه مرتب تردد می كنند هم این تابلو را ندیدند. به عبارت دیگر، منشور حقوق بیمار باید بگونه ای باشد كه توجه هر بازگشت كننده ای را در بدو ورود به مركز درمانی جلب نماید.
منشور حقوق بیماران در واقع روی دیگر سكه رعایت اخلاق پزشكی است. اخلاق پزشكی موضوعی است كه جامعه پزشكی باید نسبت به اجرا و عمل به آن اهتمام بورزد. اگر اخلاق پزشكی رعایت شود درواقع منشور حقوق بیمار تأمین می شود. *در كشورهای توسعه یافته وضعیت اطلاع رسانی به بیماران در مورد حقوق مصرحشان چگونه است؟ - در كشورهای توسعه یافته وقتی كه یك بیمار وارد بیمارستان می شود یك نفر از بخش اجتماعی به بیمار اطلاعات لازم و كافی را می دهد تا از حق و حقوق خود آگاه شود. با كمال تأسف در كشور ما چنین امكاناتی وجود ندارد و چنین اطلاعاتی به بیماران داده نمی گردد. *به نظر می رسد فارغ از منشور حقوق بیمار، پزشكان حساسیت زیادی نسبت به رعایت حقوق بیمار ندارند. شما این نكته را قبول دارید؟ - نه، من این ارزیابی را قبول ندارم. این نكته را مدنظر قرار دهید كه هم اكنون پزشكان به خوبی می دانند كه چطور باید بیماران خود برخورد كنند برای اینكه به علت افزایش تعداد پزشكان، مردم به پزشكی بازگشت می كنند كه خدمات بهتری به آنها ارائه كند و در مقابل رفتار بهتری داشته باشد و به قولی به بیمار احترام بگذارد. به همین دلیل، پزشكان بر این نكته واقف هستند كه باید اصول كلی را رعایت نمایند وگرنه بیماران خودرا از دست می دهند. *البته این نحوه برخورد خوب و شایسته بیشتر در مراكز خصوصی مشاهده می شود. به نظر شما، چرا برخوردها در مراكز خصوصی بهتر از مراكز دولتی است؟ - بله، برخورد خوب در بخش دولتی كمتر مشاهده می شود مهم ترین دلیل آن اجرای طرح تحول سلامت در مراكز دولتی است. شما در جریان هستید كه به دنبال اجرای طرح تحول سلامت، میزان ورودی به بیمارستان های دولتی بسیار افزایش یافت كه نه تنها شرایط برای جلب رضایت بیماران فراهم نشد، بلكه در نحوه درمان هم كوتاهی هایی صورت گرفته است. تعداد زیادی بیمار به علت دریافت خدمات غلط، لطمه دیده و گرفتار عارضه شدند. همچنان كه در این مورد، تابحال پرونده های زیادی تشكیل شده است. *یكی از مهم ترین مشكلات در حوزه ارتباط بیمار با پزشك در بیمارستان دولتی این است كه پزشك وقت كافی برای درمان بیمار اختصاص نمی دهد در این مورد چه ارزیابی ای دارید؟ - یكی از اشكالات مهم این است كه ما در مورد اختصاص وقت كافی برای درمان، حقی برای بیمار قائل نشدیم و بیمار در جریان این حق نیست تا بخواهد در صورت تضییع حق خود اعتراضی كند. شما لازم است تا به اصل توجه كنید كه پزشك باید برای بیمار خود حداقل بیست دقیقه وقت بگذارد. شما كدام بیمارستان را سراغ دارید كه پزشك برای بیمار ۲۰ دقیقه وقت بگذارد. درحالی كه در خیلی از موارد كمتر از ۵ دقیقه برای بیمار وقت گذاشته می شود. آیا بیمار این فرصت را پیدا می كند كه با پزشك خود صحبت كافی داشته باشد و در جریان روند درمان خود قرار بگیرد. امكان دارد كه بخش دولتی نسبت به اجرای این كار تمایل داشته باشد اما از نظر سخت افزاری این امكان وجود ندارد. *مهم ترین بسترهای لازم برای پیاده سازی منشور حقوق بیمار چیست؟ اصولاً باید چه بسترهایی فراهم گردد تا بتوان منشور حقوق بیمار را اجرایی كرد؟ - جامعه پزشكی ما جامعه مسئولیت پذیری است. اگر مقرر است تا منشور حقوق بیمار اجرایی شود باید استانداردسازی مناسب در مراكز درمانی صورت بگیرد. در این صورت بیمارستان از ساختاری برخوردار می باشد كه به سلامت بیمار لطمه وارد نمی نماید. درحال حاضر كشور در شرایط ناعادلانه اقتصادی قرار دارد. در چنین شرایطی، دغدغه های اقتصادی در اولویت پزشكان نیست و نخواهد بود. این نكته را به یاد داشته باشید كه پزشك برای درمان نیازمند ابزار تشخیصی دقیق هستند. به همین دلیل، باید امكانات لازم را فراهم نمود. بهرحال ابزار تشخیصی اهمیت بسیار زیادی دارد كه در منشور حقوق بیمار بر آن تاكید شده است؛ البته در جریان گرفتن آزمایش باید به بیمار توضیحات كافی در مورد دلیلهای گرفتن آزمایش، داده شود. *شما فرض بگیرید كه بیماری به علت نوع رفتار پزشك و آگاهی نسبت به حقوق خود تصمیم گرفت تا از پزشك خود شكایت كند، آیا این شكایت به جایی می رسد؟ بهرحال سازمان نظام پزشكی درنهایت طرف پزشك را می گیرد و شكایت بیمار به سرانجام نمی رسد؟ - نمی توان منكر وجود افراد نادرست و غیرمتعهد در هر صنفی شد. امكان دارد كه بعضی از پزشكان رفتار نادرستی را در پیش بگیرند اما ۹۵ درصد از پزشكان ما افراد دلسوز و مهربانی هستند. در این میان، شاهد این هستیم كه موج منفی بدی مقابل پزشكان راه افتاده كه بسیار خطرناك می باشد بهرحال، جایگاه پزشك در فرهنگ ما بسیار والاست هم در دوران پیش از اسلام و هم پس از اسلام. پزشكان برای درمان بیماران خود هیچ گاه حدومرز تعیین نكرده اند. شاهد بودید كه چطور پزشكان در دوران هشت ساله دفاع مقدس از جان خود مایه گذاشتند و همپای مردم از كشورشان دفاع كردند. ما جزئی از این مردم هستیم. *قصور پزشكی بیشتر در چه شرایطی ایجاد می شود؟ - در بخش قصور گاهی تقصیر متوجه كادر بیمارستانی می شود. در بعضی از موارد امكان دارد كه توضیحات كافی از طرف پزشك به بیمار داده نشود كه چه نتایجی پس از عمل در انتظار او است یا اینكه اطلاعات غلط در اختیار بیمار قرار داده می شود یا اینكه پزشك انتظارات غیرقابل تحققی را برای بیمار به وجود می آورد كه سبب اعتراض بیمار می شود كه در اعمال جراحی زیبایی این مشكل به وفور مشاهده می شود. *این تصور در میان مردم وجود دارد كه سازمان نظام پزشكی در دعوای بین پزشك و بیمار طرف پزشك را می گیرد، نه بیمار. - نه، این ارزیابی درست نیست. وقتی بیماری به ما بازگشت می كند. پرونده بیمار بررسی می شود. در بررسی پرونده به هیچ عنوان بحث پزشك بودن مطرح نیست و مدنظر قرار نمی گیرد. *اما بیماران معتقدند در كمیسیون های تخصصی شرایط به سود پزشك است. - در كمیسیون های تخصصی پرونده توسط كارشناسان به صورت دقیق موردبررسی قرار می گیرد. در چنین شرایطی، بحث پزشك بودن یك طرف دعوا مطرح نیست بلكه این مورد بررسی می شود كه آیا پزشك مرتكب خطایی شده است یا اینكه خطایی نكرده است. اگر پزشك خطایی كرده باشد قانون رعایت می شود. در این شرایط پزشك اگر خطا كرده باشد محكوم می شود. این نكته را باید مدنظر قرار داد كه در بعضی از موارد این قدر تبلیغات سوء و نادرست صورت گرفته است كه این مورد كه پزشك خطا كرده است به بیمار مشتبه می شود. حتی مواردی را ما شاهد بودیم كه بیمار پس از شكایت كردن می گوید من شكی ندارم كه شما طرفدار پزشك هستید و به نفع پزشك حكم صادر می كنید. متأسفانه این تفكر را برای مریض ایجاد كردند. درحالی كه من پزشك داخل كمیسیون در قسمت بدوی، تجدیدنظر و شورایعالی، پرونده بررسی نموده و به یك نتیجه دست پیدا می كنم. درنهایت این نتیجه را به بیمار ابلاغ می كنم. با این حال، بیمار حاضر به پذیرش واقعیت نیست. *الان كمیسیونی كه به آن اشاره دارید كمیسیونی است كه همه اعضای آن پزشك هستند بطور قطع در بعضی از موارد طرف همكار خودرا می گیرند. انتقاد ما تركیب این كمیسیون است كه همه پزشك هستند. - شما فرض بگیرید كه یك بیمار در حوزه دندانپزشكی گرفتار عارضه شده و شكایت كرده است. در این شرایط افرادی در كمیسیون حضور پیدا می كنند كه در این عرصه از تخصص كافی برخوردار باشند. ما در شهر خودمان ارومیه در هفته گذشته به ۶ پرونده شكایت دندانپزشكی رسیدگی كردیم. در سه پرونده حكم قصور دادیم. سازمان نظام پزشكی در این عرصه با كسی شوخی ندارد. بهرحال اعتبار ما از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد. بطور قطع در این كمیسیون افرادی نمی توانند حضور پیدا كنند كه پزشك نبوده و تخصص لازم ندارند حتی وكلای ما هم پزشكی خوانده و بر این حوزه تسلط كافی دارند. *رسیدگی به پرونده با حضور بیمار صورت می گیرد؟ - بله، ما بیمار را دعوت می نماییم و بیمار در جلسه حاضر می شود. شرح حال بیمار گرفته شده و از بیمار عكس گرفته می شود. شما نباید این ارزیابی را داشته باشید كه در كمیسیون به نفع بیمار رأی می دهند. چنین چیزی اصلاً وجود ندارد همچنان كه ما در مواردی به تعطیلی مطب رأی دادیم. اتفاقاً پزشكان هم از ما گلایه دارند كه بیشتر طرف بیمار را می گیریم، درحالی كه ما به دنبال بررسی های گوناگون حكم صادر می نماییم و طرف هیچ كس را نمی گیریم. حتی مواردی وجود داشته كه ما پزشك را به مدت چند ماه تا یك سال از طبابت محروم كردیم. شما این نكته را فراموش نكنید كه سلامتی مردم جامعه، خط قرمز ما به حساب می آید. *شما این انتقاد را قبول دارید كه طولانی شدن این روند سبب گلایه مردم شده است؛ به همین دلیل، خیلی از پیگیری پرونده خود منصرف می شوند. - نظام پزشكی یك نهاد صنفی است و باید پرونده های ارجاع داده شده یا پرونده هایی كه خود بیمار به صورت شخصی آنرا به صورت شكایت مطرح می كند به صورت دقیق بررسی كند. اگر پرونده از طرف دادگاه به سازمان نظام پزشكی ارجاع داده شود این پرونده فرآیند خاص خودرا دارد. در سازمان نظام پزشكی كمیسیون ها برگزار شده و شكایت ها بررسی می شوند. در این شرایط حكم ابتدایی داده می شود. اگر در دادیاری ابتدایی متوجه قصور پزشك شوند. رأی را صادر می كنند. كمیسیون ها در هفته یك دفعه یا دو بار تشكیل می شوند. پرونده پس از بررسی در هیأت ها به شور گذاشته می شوند. این روند اصلاً ساده نیست كه من پرونده ای را پیش دوست خودم ببرم تا حكم صادر كند. من كه در حال بررسی پرونده هستم باید در هیأت بدوی حاضر شده و این پرونده را برای اعضا توضیح بدهم. پس از این فرایند، پرونده به رأی گذاشته می شود. پروسه صدور رأی به این راحتی نیست كه برخی فكر می كنند. *شما قبول دارید كه در شرایط كنونی میزان شكایت ها افزایش یافته است؟ آیا افزایش میزان شكایت ها به علت آگاهی نسبت به منشور حقوق بیمار افزایش یافته یا اینكه میزان قصور پزشكی افزایش یافته است. - متأسفانه پس از طرح تحول سلامت یك سری خواسته های نابجا برای مردم به وجود آمد. این مورد باید مورد بررسی قرار بگیرد كه آیا این خواسته ها قابل انجام است؟ بطور مثال، بیماری به پزشكی مراجعه نموده و از او می خواهد تا یك سری پروسیجر را برای او بنویسید؛ ازجمله سی تی انژیو و… وقتی پزشك این كار را نكرده بیمار از او شكایت كرده است. اگر پزشك بخواهد به این خواسته ها تن بدهد، كمر سازمان بیمه در این كشور شكسته می شود برای اینكه مردم خودرا محق می دانند كه انواع گرافی و آزمایش و…، را از پزشك درخواست كنند درحالی كه ضرورتی برای انجام آن وجود ندارد. متأسفانه خیلی از بیماران پروسیجرها را به پزشك تحمیل می كنند. *مهم ترین دلیل برای اشتیاق مردم به منظور انجام این همه آزمایش چیست و شما برای برون رفت از چنین وضعیتی چه پیشنهادی دارید. - این مشكلات در كشور ما به علت فقدان سیستم ارجاع رخ می دهد؛ بنابراین نمی توان هزینه ها را كنترل كرد. در تمام كشورهای پیشرفته مانند انگلستان، پزشكان عمومی در صف نخست قرار دارند كه پرونده را بررسی می كنند و پس از گذشت سه تا چهار ماه كه تشخیص بدهند تازه بیمار را پیش متخصص می فرستند. حال سؤال این است كه آیا این رویه در كشور ما حاكم هست؟ *البته مردم ما نه تنها به پزشك عمومی بازگشت نمی كنند، بلكه در گام نخست ویزیت شدن توسط فوق تخصص در اولویت آنها قرار می گیرد. - این رویه بسیار اشتباه است. بعد دولت به متخصص می گویند كه برای ویزیت باید تنها چهار هزار تومان بگیرید. این نحوه تعیین نرخ اعتراض های زیادی را به وجود آورده است. مگر دولت چقدر توان پرداخت دارد مجبور است بخشی را به بیمه تحمیل كند كه در خیلی از موارد بیمه این نكته را قبول نمی كند كه موجب اختلاف می شود. شما این سخن را از من بپذیرید كه خانه مردم ما به داروخانه و استوك دارو تبدیل گشته است. به هر پزشكی بازگشت می كنند یك سری دارو برای آنها تجویز می شود. مواردی وجود داشته كه یك بیمار در روز به سه متخصص بازگشت می كند، درنهایت داروها را با سوبسید از داروخانه دریافت می كند. در بهترین شرایط، این داروها وارد منزل شده و استفاده هم نمی گردد. *دولت به منظور اصلاح این فرهنگ اشتباه، باید چه تدابیری را اجرایی كند. - همه ما بهتر است تا در زندگی همواره اصول اخلاقی را مدنظر قرار بدهیم. از طرف دیگر، رسانه ها بهتر است تا واقعیات را به مردم بگویند؛ به عبارت دیگر، مردم باید در جریان قرار بگیرند كه حضور و درمان آنها در بیمارستان چقدر هزینه داشته و دولت چه میزان از این هزینه را متقبل می شود. شفاف سازی در این زمینه لازم است برای اینكه هزینه اضافی یا سوبسید دولتی از بیت المال پرداخته می شود. مهم تر اینكه در چنین شرایطی باید مردم نسبت به حقوق خود آگاه شوند تا از پزشك بخواهند كه آنها را در جریان روند درمان قرار بدهد كه چرا پزشك برای درمان آنتی بیوتیك تجویز نمی نماید. در این صورت، بیمار قانع می شود؛ در غیر این صورت، بیمار قانع نشده و باردیگر به متخصص دیگری به منظور درمان بازگشت می كند. همین رویكرد هزینه زیادی را به سیستم سلامت تحمیل می كند. مردم باید در جریان قرار بگیرند كه حضور و درمان آنها در بیمارستان چقدر هزینه داشته و دولت چه میزان از این هزینه را متقبل می شود. شفاف سازی در این زمینه لازم است برای اینكه هزینه اضافی یا سوبسید دولتی از بیت المال پرداخته می شود. *اگر منشور حقوق بیمار در جامعه نهادینه شود سیستم سلامت ما چه تحولی را تجربه خواهد كرد؟ - منشور حقوق بیمار باید رعایت شود اگر این مهم محقق شود. شاخصهای سلامت در كشور ارتقا پیدا می كند. درنهایت گایدلاین ها برای تراپی یك بیمار مشخص می شود كه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد. تمام اصحاب رسانه موظف می باشند كه اطلاعات مكفی در اختیار بیمار قرار بدهند و خیلی بهتر بود اگر یك مددكار اجتماعی در بیمارستان این اطلاعات را در اختیار بیمار قرار بدهد. تحقق این مهم بستر پویایی جامعه ما را فراهم می آورد. مهم تر اینكه چنین بیماری وقتی به پزشك بازگشت می كند مطالبه گر می شود و حق و حقوق خودرا درخواست كرده و نسبت به كوتاهی پزشك به او تذكر می دهد. من پزشك وظیفه دارم كه به بیمار تمام جزئیات درمان را برای او شرح بدهم. روش درمان، نوع درمان را باید شرح بدهم. این توضیحات به این علت در اختیار بیمار قرار داده می شود برای اینكه می دانم كه بیمار من مطالبه گر است. *با توجه به بدبینی و سوءتفاهمی كه نسبت به جامعه پزشكی وجود دارد، رسانه ها در رفع این سوءتفاهم باید چه اقداماتی را انجام بدهند؛ بهرحال این تصور در میان مردم بوجود آمده كه قصور پزشكی به كرات انجام شده و سازمان نظام پزشكی در این مورد حساسیتی ندارد؟ - بهتر است اصحاب رسانه در جهت حل مشكلات در مورد جامعه پزشكی میزگردهای مختلفی برگزار كنند تا ضمن رفع بعضی از سوءتفاهم ها، بتوانند نوع نگاه مردم را نسبت به جامعه پزشكی تغییر دهند. بهرحال تخلف عده ای بسیار محدود نباید به عاملی تبدیل گردد كه قضاوت نادرستی در مورد كل پزشكان صورت بگیرد. اگر گفته می شود بعضی از پزشكان فرار مالیاتی دارند نباید این مورد را به همه پزشكان تعمیم داد و مهم تر اینكه انتظار ما از صداوسیما این است كه به روند تخریب پزشكان خاتمه بدهد.
منبع: حیوان خانگی بگیر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب